Kancelaria Prawna

Gdynia • Pomorskie • Gdańsk

Co oznacza prezydenckie weto dla obywateli Ukrainy w Polsce?

Decyzja Prezydenta o zawetowaniu nowelizacji ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy budzi wiele pytań. Najważniejsze z nich brzmi: co to oznacza w praktyce dla uchodźców i migrantów z Ukrainy mieszkających w Polsce?

1. Status prawny i pobyt. Nowelizacja miała przedłużyć ochronę tymczasową do marca 2026 roku. Po wecie pozostaje stan prawny sprzed zmian – czyli krótsze terminy ochrony. Obywatele Ukrainy mogą więc w przyszłości stanąć przed ryzykiem, że obecny status wygaśnie szybciej, jeśli nie zostaną przyjęte nowe przepisy. Dlatego warto już teraz rozważyć złożenie wniosku o: • kartę pobytu czasowego (np. w celu pracy lub nauki), • ochronę międzynarodową (status uchodźcy, ochrona uzupełniająca) – jeśli powrót na Ukrainę byłby dla kogoś niebezpieczny.

2. Świadczenia i wsparcie socjalne. Weto oznacza brak automatycznego przedłużenia prawa do świadczeń, takich jak: • dostęp do świadczeń rodzinnych (np. 800+), • dopłaty mieszkaniowe, • ułatwiony dostęp do edukacji i opieki zdrowotnej. Na razie nadal obowiązuje dotychczasowa ustawa, ale jeśli Sejm nie uchwali nowych rozwiązań, część świadczeń może wygasnąć od jesieni.

3. Praca i legalizacja zatrudnienia .Dotychczas obywatele Ukrainy mogli pracować na uproszczonych zasadach (powiadomienie pracodawcy w urzędzie pracy). Po wecie nie wiadomo, czy te ułatwienia będą dalej obowiązywać bez nowych przepisów. Bezpiecznym rozwiązaniem jest uregulowanie pobytu przez kartę pobytu i zezwolenie na pracę, co daje większą stabilność i uniezależnia od kolejnych zmian politycznych. 

4. Czy można działać samodzielnie? Tak – obywatele Ukrainy mogą już dziś: • składać wnioski o pobyt czasowy w urzędach wojewódzkich, • ubiegać się o ochronę międzynarodową, • kontynuować pracę w ramach obecnie obowiązujących zasad – ale warto pytać pracodawcę o plan dalszej legalizacji, • kontaktować się z organizacjami pozarządowymi (SIP, Fundacja Leny Grochowskiej, Caritas, inne), które świadczą darmowe wsparcie prawne.

5. Co dalej?Weto Prezydenta nie oznacza końca pomocy – Sejm może podjąć prace nad nową ustawą. Jednak do czasu wyjaśnienia sytuacji każdy obywatel Ukrainy w Polsce powinien zadbać o własny status prawny, aby nie ryzykować utraty prawa do pracy i pobytu.

Podsumowanie • Weto wprowadza niepewność prawną. • Najlepiej samodzielnie zadbać o stabilny status (karta pobytu, wniosek o ochronę). • Warto korzystać z darmowej pomocy prawnej NGO i śledzić komunikaty urzędów.

Powrót do aktualności